صدای پای عدالت

صدای پای عدالت
در این وبلاگ تلاش دارم در سه حوزه مطالبی را در دسترس مخاطبان محترم قرار دهم:
1. عدالت اجتماعی
2. خط مشی
3. آموزش و پرورش
این سه، محور فعالیت های بنده در مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام است.

۴ مطلب با موضوع «عدالت اجتماعی :: معرفی آثار برتر :: کتاب» ثبت شده است

کتاب گفتارهایی در عدالت اجتماعی که برگرفته از سلسله جلسات اقتراحی با محوریت مقاله جیمز کونو بود، در این هفته توسط مرکز و نشر دانشگاه امام صادق علیه السلام در قطع وزیری و حجم حدود 700 صفحه به چاپ رسید.
تالیف این کتاب به کوشش دکتر عادل پیغامی، محمد صادق تراب زاده جهرمی و سید علیرضا سجادیه صورت گرفته است.

گفتارهایی در عدالت اجتماعی
۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۷ تیر ۹۵ ، ۱۳:۰۸
محمد صادق تراب زاده جهرمی
کمیته پژوهشی کنگریه شیخ مرتضی انصاری کتابی به نام کتاب العداله را زیر نظر محمد علی انصاری استخراج کرده است. این کتاب که گویا برگرفته از مکاسب جناب شیخ انصاری است، به بحثی فقهی در باب عدالت پرداخته است. کتاب ابتدا معانی مختلفی از مساله عدالت را طرح نموده و ضمن نقد و بررسی آن ها طریقه اثبات عدالت را بیان می کند. موضوع عدالت در این کتاب حول عدالت فقهی فردی است.
در ابتدای کتاب سه تعریف و نگاه به عدالت بیان می شود که ادامه کتاب هم از همین مدخل، آبشخور گرفته است:
1. عدالت حالتی نقسانی است که ملازم تقواست و همان ملکه اخلاقی به حساب می آید که به تقوا منجر می شود.
2. مجرد ترک معاصی و به طور خاص ترک کبائر و عدم اصرار بر صغائر را گویند. در این معنا نیازی به ملکه اخلاقی نیست. بلکه نوعی استمرار عمل است.
3. بر خلاف معانی قبل، نوعی استمرار اجتناب از معاصی است که بر آمده از ملکه اخلاقی است. در حالت اول ممکن است ملکه باشد اما معصیت هم رخ دهد. یعنی ملکه اجتناب از معاصی با خود اجتناب ملازمه ای ندارد. در معنای دوم هم بدون ملکه می توان ترک معاصی کرد یعنی ترک هم نیازی به ملکه ندارد. اما در قول سوم استمرار ترک و اجتناب باید ناشی از ملکه باشد که حالتی خاص از ملکه اخلاقی و استمرار بر ترک معصیت است.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۳ آذر ۹۴ ، ۱۵:۲۹
محمد صادق تراب زاده جهرمی


کتاب عدالت اجتماعی، توسط خانم نجمه کیخا به نگارش درآمده است و انتشارات کانون اندیشه جوان و انتشارات اندیشه پویا آن را به چاپ رسانده اند. در این کتاب سعی شده است تا عدالت اجتماعی از منظر شهید مطهری به صورت بسیار ساده و مختصر بیان شود.

این کتاب شامل 8 فصل است: چیستی عدالت اجتماعی (توان؛ مساوات؛ اعطای حق)؛ اقسام عدالت (و مساله نسبیت عدالت)؛ مبانی عدالت اجتماعی (اعتباریات؛ اصالت فرد و جامعه؛ انسان شناسی)؛ جایگاه ارزشی عدالت اجتماعی (دین و عدالت، اخلاق و عدالت)؛ زمینه های تحقق عدالت اجتماعی (ایمان، نظم و آزادی، تربیت)؛ موجبات عدالت اجتماعی (قانون، اجرا و تنفیذ، آگاهی مردم به حقوق خویش)؛ آثار و نتایج عدالت؛ عدالت اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران.

اگر بخواهم به صورت اجمالی این کتاب را معرفی کنم، باید گفت که نویسنده اقدام به فیش برداری گسترده و جمع بندی ساده و مختصری از بیانات پراکنده شهید مطهری در باب عدالت اجتماعی کرده است. برای خواننده مبتدی که می خواهد وارد فضای عدالت پژوهی شود، مطالبی جالب است و گستره بحث عدالت را تا حد زیادی نشان می دهد. از اعتباریات و انسان شناسی گرفته تا الزامات تحقق عدالت و ... .

مسلما نویسنده خود متمرکز بر مساله عدالت نبوده است و نتوانسته با عمق خوبی، بین مباحث جمع کند. اغتشاش مفهومی عدالت، خلط هر حسنی با عدالت و ... از مصادیق عدم تمرکز نویسنده بر مساله عدالت است. گرچه وی توانسته عمده مباحث پراکنده شهید مطهری را از کتب مختلف جمع آوری و جمع بندی نماید.

نکته مهمی که در اینجا باید متذکر شد این است که در کنار ارزشمند بودن این اثر، هر گاه بخواهیم موضوعی را از منظر اندیشمندی بنویسیم باید ابتدا بر آراء وی تسلط یابیم و سپس موضوع را از دریچه نگاه وی، مبتنی بر مبانی وی و مستند به گفتار و نوشتار او از نو و از خود تقریر کنیم. این امر گویا در این کتاب اتفاق نیفتاده است.

در نهایت نویسنده در مطلبی با عنوان پس گفتار، نظریه شهید مطهری و دو اصل رالز را مشابه هم دیده و سپس بیان کرده است که البته شهید مطهری مبتنی بر مبادی دینی چنین حرف عمیقی زده است. در حالی که اساسا این مقایسه اجحافی بزرگ بر شهید مطهری محسوب می شود. چرا که برای مقایسه باید حداقلی از شباهت وجود داشته باشد. فاصله این دو نظریه آن قدر زیاد است که مقایسه بین آنان وجهی ندارد. ضمنا این تحلیل نویسنده نشان از عدم فهم نگاه شهید مطهری و رالز به عدالت توسط ایشان است.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۵ بهمن ۹۳ ، ۱۳:۰۵
محمد صادق تراب زاده جهرمی
الهی خراسانی، علی (1392)، قاعده فقهی عدالت؛ با تقریظ آیت الله سید محمد مهدی موسوی خلخالی، نشر بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، مشهد.

کتاب حاضر در 4 بخش تدوین شده است:
1. در بخش اول به کلیات پرداخته و بیشتر سعی شده است تا معنای قاعده فقهی در مساله عدالت را تبیین کند.
2. در بخش دوم به مفاد و ادله قاعده عدالت پرداخته شده و به طرح اشکالات نگاه های مختلف می پردازد.
3. در بخش سوم، تفاوت احکام اولیه و قاعده عدالت را طرح می کند.
4. در بخش چهارم نیز برخی از مصادیق به کارگیری قاعده عدالت در ابواب مختلف فقهی فقهای مختلف ذکر می شوند.

در این کتاب علی رغم تلاش بسیار خوب نویسنده در باز کردن ابعاد مختلف فقهی و اصولی مساله «قاعده فقهی عدالت»، به دلیل نداشتن تصور درستی از مساله عدالت و ابعاد پیرامونی آن، تلفیق خوبی صورت نگرفته است. به نظر می رسد این کتاب بیشتر برای شناخت مسائل مرتبط با یک قاعده فقهی مناسب باشد تا اینکه واقعا قاعده فقهی عدالت را طرح کرده باشد.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۵ مرداد ۹۳ ، ۱۰:۲۶
محمد صادق تراب زاده جهرمی