۳۰ خرداد ۹۲ ، ۲۰:۲۲
ذهنیت و زاویه دید
کتاب «ذهنیت و زاویه دید» تالیف مرحوم علی صفائی حائری و مشتمل بر چند نقد داستان داخلی و خارجی است. نکاتی از این کتاب را ذکر می کنیم:
- بچه ها تا به حریت و شخصیت و تفکر نرسیده باشند، در خوبی هایشان کور هستند و نمی دانند که در کجا و برای چه کسانی مایه بگذارند. نمی توانند همت و نیروهایشان با حساب و کتاب خرج کنند و بی حساب خوبی کردن، خوب نیست؛ که ارزش کارها به اندازه بینش و پشتوانه آن است.
- ذهنیت همان فلسفه و بینش و شهود هنرمند است و زاویه دید، نگرش هنری و بیان هنری اوست.
- اگر بخواهیم کار یک هنرمند را از زاویه اهدافش نقد کنیم، نقد فلسفی است ولی برای نقد هنری باید از زاویه دید او نقدش کنیم.
- نقد عقیده گرچه از نقد هنر خارج است ولی زمینه نقد هنری در این عقاید نهفته است.
- مصیبت هنرمند و ناقد در این است که هنوز فلسفه و نگاهی مسلط ندارد و در نتیجه حرفی ندارد، چه رسد به بیان هنری این حرف.
- نویسنده خودش می گوید که هنرمندان را در نقد هنری، نقد فلسفی نکنیم اما خودش دائما همین کار را می کند.
- انسان با ترکیب خاص خودش حرکت می کند و ناچار از حرکت است و در حرکت به مانع ها برخورد می کند. مانع، احساس آزادی او را شکوفا می سازد، نیاز به آزادی در رابطه با حرکت و مانع مطرح می شود.
- در وسعت آزادی، تجاوز شکل می گیرد؛ در تنگنای تجاوز، نیاز به عدالت و برابری مطرح می شود و در دنیای عادل، رفاه و در سرزمین رفاه، پوچی و فرار از دنیای پوچی ها جوانه می زند.
- تکامل انسانی دو بعد خسر و رشد را تجربه می کند.
- مگو انسان گرسنه این حرف ها را نمی فهمد که دنبال نان است. آدمی آنگاه به دنبال نان و مسکن و آزادی می افتد و حتی مبارزه می کند که پیش از این ها، بودن، چگونه بودن و برای چه بودن را آموخته باشد.
