منطق علمی و عملی حلقه عدالت پژوهی

«نظریه تغییر و اقدام در نظریه برنامه»

مقدمه

هر اقدام و به طور کلی برنامه­ ای جهت تحقق غایات خود، نیازمند تمهید مسائلی از قبیل تعیین کلی یا جزئی مسیر حرکت است. از جمله لوازم مسیر، نظریه برنامه است که سیر تحقق غایات را نمایش خواهد داد و مبتنی بر دو نظریه تغییر و اقدام است. نظریه تغییر همان منطق علمی و نظریه اقدام همان منطق عملی است. بدیهی است که نظریه اقدام از نظریه تغییر پیروی می­ کند. به طور کلی، نظریه تغییر به یک نظریه اجتماعی اطلاق می­ شود که تحقق یک غایت اجتماعی را توصیف یا تبیین نموده است و نظریه اقدام به سازماندهی عملی این تغییر می­ پردازد.

نهادهای عدالت پژوه 1

1. جامعه بین المللی عدالت پژوهی

International Society for Justice Research یک سازمان با رویکرد بین رشته ای است که در حوزه عدالت و پدیده های ناظر به اخلاق و آداب فعالیت پژوهشی دارد. این نهاد پژوهشی به صورت کلی در 4 حوزه فعالیت دارد: 

الف: برگزاری کنفرانس های دوسالانه: این کنفرانس از سال 1986 و قبل از انتشار نشریه و از دانشگاه Leiden هلند آغاز شده است. پازدهمین کنفرانس نیز در سال 2014 در نیویورک برگزار می شود. این کنفرانس در کشورهای مختلف از جمله 2بار در اسرائیل برگزار شده است. همچنین مبلغی حدود 500دلار امریکا جهت کمک هزینه سفر به برخی از شرکت کنندگان پرداخت می شود.

ب: انتشار نشریه: Social Justice Research از مجلات ایندکس شده در ISI است. این نشریه رویکرد بین رشته ای داشته و علاوه بر چاپ مقالات پژوهشی (تجربی، نظری و روش شناختی)، به مرور کتاب یا گاها به مسائل زمینه ای عدالت توجه دارد. سردبیران این نشریه Kjell Törnblom و Ali Kazemi هستند. دفتر این نشریه نیز در School of Technology and Society در دانشگاه Skövde در کشور سوئد است. این نشریه از 1987 منتشر شده و تاکنون بیش از 100 شماره به جامعه علمی عرضه داشته است.

ج: انتشار خبرنامه: این خبرنامه از سال 2001 و به صورت پراکنده منتشر شده است. هر سال بین 1 الی 4 خبرنامه توسط این نهاد علمی نشر یافته است. 

د: اعطای جوایز علمی: این جایزه به صورت یک یا دوسالانه به افرادی که فعالیت چشمگیری در بهبود مطالعات یا اجرای عدالت داشته اند، اعطا می شود. اعطای جوایز از سال 2004 آغاز شده است.

نشریات عدالت

نشریات حوزه عدالت پژوهی

1. Justice Research And Policy

این نشریه توسط انجمن عدالت پژوهی و آمار (JRSA) و هر از شش ماه جهت متخصصین، خط مشی گذاران محلی و دست اندرکاران عرصه عمل و اجرا منتشر می شود.

فلسفه اسلامی و اقتصاد

دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام، جلساتی را تحت عنوان نشست های فلسفه اسلامی و اقتصاد برگزار نموده و تصمیم به استمرار آن دارد. در این جلسات به موضوع بسیار مهمی به نام اعتباریات پرداخته می شود که از مهمات مساله عدالت است.

از این رو لینک دانلود فایل های صوتی این جلسات در اختیار علاقمندان قرار می گیرد. برای دانلود می توانید به این آدرس مراجعه نمایید.

فهرست سیاق های قرآنی جهت دانلود

برای دانلود این فهرست می توانید کلیک نمایید:

فایل فهرست سیاق های قرآنی
حجم: 70 کیلوبایت

چهلمین جلسه عدالت پژوهی

عدالت پژوهی نیز به چهلم خود را رسید و دور اول جلسات اقتراحی در چهلمین جلسه خود به مبحث مهم «زمینه» واصل شد. در این جلسه ادامه اصل پاسخگویی و جمع بندی مقاله تاکنون، مورد بحث قرار گرفت.

دریافت
حجم: 78.6 مگابایت

مباحث این جلسه:

1. نقش عامل پیش بینی در مساله عدالت.. 2
2. نقش عامل پیش بینی در مساله ربا 2
3. تحلیل عامل پیش بینی از منظر رابطه عدل و جود. 3
4. عامل پیش بینی در مساله احتکار 5
5. نقدی بر مثال پیش بینی گرما 8
6. تعدیل مازاد مصرف کننده و عرضه کننده در مساله پیش بینی و نقش دولت.. 9
7. ابزارسازی سنجش و اعمال تعدیل مازاد. 10
8. توجه توامان به هزینه و مازاد. 10
9. گستره مدیریت مازاد توسط حکومت اسلامی.. 11
10. ابهام در ارزش گذاری مازاد. 12
11. اغتشاش در آمار از مصادیق ابهام در ارزش گذاری مازاد. 13
12. وابستگی عدالت به اقدام فردی.. 14

انشاءالله دور دوم جلسات مجددا شروع خواهد شد. زمان و مکان جلسات، بالتبع اطلاع رسانی خواهد شد. بر آن خواهد بود تا کل مباحث، پیاده شده، ویرایش شود و مطالب آن دسته بندی و تکمیل گردد. مباحث تدوین شده، برای شروع دور دوم مورد استفاده قرار می گیرند.

روش تحقیق موضوعی عدالت در قرآن کریم: مرحله مقدماتی 1

چگونه می توان موضوع عدالت را در قرآن کریم مورد بررسی قرار داد؟ ایده ای که به ذهن بنده می رسد این است که همان روش تحقیق موضوعی قرآن کریم آقای لسانی فشارکی، بومی موضوع شود. این روش را گام به گام طی خواهیم نمود.

1. در گام اول، تعیین عنوان و کلیدواژه های مناسب را در پیش داریم. «مفهوم شناسی عدالت از منظر قرآن کریم» عنوان پژوهش و ریشه کلیدواژه های مرتبط عبارتند از: عدل، قسط، حق، سوی، حکم، عمل و ... و نیز ترکیب دوتایی آنها با هم. البته در گام های بعد این کلیدواژه امکان اتساع دارند. فعلا و به جهت محدودیت زمانی، از مشتقات واژگانی عدل شروع می کنیم.
2. در گام دوم، آیات مرتبط را با ریشه عدل، از نرم افزار گنجینه روایات نور، جستجو کرده و نتایج حاصل چنین اند:

ذهنیت و زاویه دید

کتاب «ذهنیت و زاویه دید» تالیف مرحوم علی صفائی حائری و مشتمل بر چند نقد داستان داخلی و خارجی است. نکاتی از این کتاب را ذکر می کنیم:

1. بچه ها تا به حریت و شخصیت و تفکر نرسیده باشند، در خوبی هایشان کور هستند و نمی دانند که در کجا و برای چه کسانی مایه بگذارند. نمی توانند همت و نیروهایشان با حساب و کتاب خرج کنند و بی حساب خوبی کردن، خوب نیست؛ که ارزش کارها به اندازه بینش و پشتوانه آن است.
2. ذهنیت همان فلسفه و بینش و شهود هنرمند است و زاویه دید، نگرش هنری و بیان هنری اوست.
3. اگر بخواهیم کار یک هنرمند را از زاویه اهدافش نقد کنیم، نقد فلسفی است ولی برای نقد هنری باید از زاویه دید او نقدش کنیم.
4. نقد عقیده گرچه از نقد هنر خارج است ولی زمینه نقد هنری در این عقاید نهفته است.
5. مصیبت هنرمند و ناقد در این است که هنوز فلسفه و نگاهی مسلط ندارد و در نتیجه حرفی ندارد، چه رسد به بیان هنری این حرف.
6. نویسنده خودش می گوید که هنرمندان را در نقد هنری، نقد فلسفی نکنیم اما خودش دائما همین کار را می کند.
7. انسان با ترکیب خاص خودش حرکت می کند و ناچار از حرکت است و در حرکت به مانع ها برخورد می کند. مانع، احساس آزادی او را شکوفا می سازد، نیاز به آزادی در رابطه با حرکت و مانع مطرح می شود.
8. در وسعت آزادی، تجاوز شکل می گیرد؛ در تنگنای تجاوز، نیاز به عدالت و برابری مطرح می شود و در دنیای عادل، رفاه و در سرزمین رفاه، پوچی و فرار از دنیای پوچی ها جوانه می زند.
9. تکامل انسانی دو بعد خسر و رشد را تجربه می کند.
10. مگو انسان گرسنه این حرف ها را نمی فهمد که دنبال نان است. آدمی آنگاه به دنبال نان و مسکن و آزادی می افتد و حتی مبارزه می کند که پیش از این ها، بودن، چگونه بودن و برای چه بودن را آموخته باشد.

جلسه سی و نهم عدالت پژوهی

جلسه سی و نهم عدالت پژوهی در تاریخ 29 خردادماه 1392 با حضور آقایان دکتر پیغامی، حسینی، نعمتی و امامی برگزار گردید. در این جلسه به ادامه بحث پیرامون اصل پاسخگویی در اصل تناسب پرداخته شد. همچنین نسبت حق و عدل از زاویه ای دیگر، نقد شد.

دریافت فایل صوتی
حجم: 99.4 مگابایت

جلسه سی و هشتم عدالت پژوهی

جلسه سی و هشتم عدالت پژوهی در تاریخ  22 خرداد 1392 برگزار شد. در این جلسه صفحه 1213 و اصل پاسخگویی مرور شد. اصل پاسخگویی مبتنی بر تمایز متغیرهای ترجیحی و متغیرهای برون زای اقتصادی تعریف می شود.
تفاوت حق (right) و حقیقت (truth) و تقدم خیر بر حق نیز مورد بررسی قرار گرفت.

دریافت فایل
حجم: 107 مگابایت

مباحث این جلسه:

1. اصل پاسخگویی.. 2
2. تمایز متغیر ترجیحی و برون زا 2
3. فرمول انتساب در اصل پاسخگویی.. 4
4. نقش موجودی و تاریخ در مساله عدالت.. 5
5. تداوم روندهای تاریخی و مساله تدوام تبعیض... 7
6. احساس بی عدالتی.. 9
7. جمع بندی فرمول انتساب.. 9
8. رابطه استحقاق و انتساب.. 10
9. نسبت حق و خیر 10
10. حق و حقانیت.. 10
11. رابطه عدل، حسن و حق.. 15
12. نقش انتساب در ایجاد حق.. 19
13. عوامل موجد استحقاق.. 20
14. رابطه حق و تکلیف.. 21
15. مساله انتساب در خمس... 22
16. امکان استخراج انتساب از وحی.. 22
17. جایگاه نگاه دینامیک و استاتیک.. 26