سایت هسته عدالت پژوهی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام، به آدرس Qevam.ir رونمایی شد. فصلنامه، محصولات (کتب، مقالات، گزارشات، چندرسانه ای، سیر مطالعاتی و طرح درس)، رصدخانه (شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی، پایش هندسه معرفتی عدالت) و دریچه همکاری از جمله بخش های سایت مذکور محسوب می شوند.
عدالت پژوهان می توانند از این طریق با ما در ارتباط باشند.
در این شماره، اخباری از همایش، جوایز، حمایت های مالی، نشست های علمی و آثار منتشره آمده است.
از میان آثار جدید، Handbook of Social Justice Theory and Research کتاب بسیار مفید و ارزشمندی است که می توانید از اینجا دانلود نمایید:
دریافت
عنوان: Handbook of Social Justice Theory and Research
حجم: 6.02 مگابایت
آخرین شماره خبرنامه این انجمن بین اللمللی: بهار 2014
http://www.isjr.org/newsletter-1/latest-issue
آخرین شماره مجله این انجمن معروف به SJR:
http://link.springer.com/journal/11211/27/1?wt_mc=alerts.TOCjournals
آخرین اخبار در مورد برنامه کنفرانس ژوئن 2014:
http://www.isjr.org/conference
محورهای کنفرانس امسال، عبارتند از: 1. نابرابری اقتصادی؛ 2. حقوق، عدالت و علوم اجتماعی؛ 3. پیشرفت، ثبات اجتماعی و تغییر.
ضمنا کمک هزینه سفری هم که برای علاقمندان به شرکت در این کنفرانس دوسالانه در نظر گرفته اند به 1000 دلار افزایش یافته است. البته در جریان باشید، هتلی هم که رزرو کرده اند، شبی حداقل 280 دلار می گیرد.
در جستجوهای اخیر خود در اینترنت به سایتی برخورد کردم که اول تعجب و بعد خوشحات و سپس مصمم شدم. سایت عدالت نامه که در پیوندها می توانید مشاهده فرمایید، اولین سایت فارسی است که ادعای علمی-تحلیلی بودن دارد. با وجود اینکه سایت در مرحله آغاز و آزمایشی است و مطالبی در آن بارگذاری نشده است اما از قالب خوبی برخوردار است که نشان می دهد دغدغه متولیان آن، شکل یافته و کار شده است. همچنین این سایت خود را وابسته به موسسه مردم نهادی می داند که در شرف دریافت مجوز فعالیت از وزارت کشور است. از این حیث نیز قابل اعتناست.
تاکنون موفق به کانال زدن نشده ام. اما امیداورم به زودی بتوانم با این دوستان، دور جدیدی از همکاری را آغاز کنیم انشاءالله.
بخش هایی از سایت عبارتند از: معرفی عدالت پژوهان و مراکز عدالت پژوهی؛ گفتمان سازی که شامل نقد، نظر و منابع علمی است؛ مبانی عدالت پژوهی. دارای طراحی و ظاهر مناسبی است. همچنین امکان استفاده از بانک صوت و تصویر نیز در آن تعبیه شده است.
دانشگاه عدالت که به ریاست آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی تاسیس شده است، به تازگی سایت خود را نیز راه اندازی کرده است. البته چیز خاصی در آن نیست. اکنون نیز در حال برگزاری دوره های دکتری در 4 گروه علوم اقتصادی، حقوق کیفری و جرم شناسی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، حقوق خصوصی است. البته وزارت علوم در مهرماه 1392 اعلام کرده بود که این دانشگاه مجوز جذب دانشجو را ندارد.
به نظر می رسد عنوان عدالت بر سر در این دانشگاه صرفا از باب قرابت آیت الله شاهرودی با قوه قضائیه است و رشته ای به نام عدالت پژوهی یا شبه آن را برگزار نمی کند. به هر حال، رویکرد این دانشگاه با توجه به اهداف آن، فعلا در حوزه رشته حقوق میتوان بررسی کرد. این دانشگاه سعی دارد در علوم انسانی اسلامی فعالیت نماید.
به هر حال نمی توان این دانشگاه را به صورت خاص، به عنوان یک نهاد عدالت پژوه در نظر گرفت.
انجمن غیردولتی دیدبان عدالت با هدف حمایت، هدایت و انسجام بخشی به فعالیتهای داوطلبانه و عدالت خواهانه تشکل های مردمی و غیردولتی در جهت مبارزه با ظلم، تبعیض و بی عدالتی تشکیل شده است. این انجمن در پی آن است دانش افزایی، مهارت آموزی و توانمند سازی گروههای مرجع اجتماعی و سازمانهای غیردولتی داخلی و خارجی را بر پایه مبانی اسلامی و گفتمان انقلاب اسلامی رشد و گسترش دهد. بر این اساس، پایش مرزهای عدالت در پرتو شاخص های دینی و انقلابی و تلاش در جهت تکثیر و تقویت شاخص زنده نگاه داشتن گفتمان عدالت در جامعه و تبدیل آن به یک مطالبه عمومی و جریانی اصیل و فراگیر درمیان نخبگان، جوانان و اقشار تاثیرگذار از اهداف اصلی انجمن خواهد بود.
این انجمن بیشتر صبغه اجرایی و حقوقی دارد اما به علت تقبل نقش ترویجی آموزشی، وارد فضای عدالت پژوهی حقوقی می گردد. مشاوران علمی این مجموعه عبارتند از: دکتر توکل حبیب زاده، دکتر احمد نادری، دکتر ناصر سودانی، حجه الاسلام دکتر حسین رهنمایی، دکتر محمد صادق کوشکی، دکتر احمد سروش نژاد.
عمده نهادهای عدالت پژوه در دنیا، جهت گیری حقوقی-قضایی دارند. از جمله:
به عنوان نمونه یکی از این نهادها را توضیح می دهیم:
مقصود از نظام سازی، طراحی قواعد حرکت جامعه از زاویه حاکمیت دینی است. بنابراین قواعدی مدنظر خواهد بود که جنبه عام و اصل خواهد بود. از رو و با توجه به تعریف «العدل سائس عام و الجود عارض خاص» فرض بر این است که نظام سازی از زاویه حاکمیت ناظر به بعد سائس عام است و اخلاقیاتی مثل جود در حوزه اجتماعی به عنوان عارض خاص در کنار سائس عام قرار می گیرند.
مراحل:
1. مساله شناسی اجتماعی: در نهایت به استخراج مجموعه عوامل اقتضاء شناسی منجر می شود.
2. پویانمایی مساله
2.1. تعامل عوامل اقتضاء شناسی روی یکدیگر، تصویر دینامیک یک مساله را نشان می دهد.
2.2. در سطح خرد، رفتار مساله را نشان می دهد.
3. شبکه مسائل اجتماعی
3.1. در گام اول، از تعامل چند مساله به صورت استاتیک حکایت دارد.
3.2. در گام دوم، شبکه مسائل را پویا می کند.
4. نظام سازی اجتماعی از منظر حاکمیت دینی
4.1. از منظرهای مختلفی قابل پیگیری است؛ مثلا نظام سازی اخلاقی درون خانواده.
4.2. در اینجا نظام سازی یعنی تعیین سائس عام از منظر قاعده گذاری حاکمیت دینی و هدایت اجتماعی جامعه.
4.3. این نوع نظام سازی از زاویه مردم سالاری دینی است که سه پایه دارد:
4.3.1. رشد توام با اختیار و بصیرت (مرحله انتخاب ها)
4.3.2. رشد از طریق مشارکت (مرحله همکاری)
4.3.3. رشد از طریق مدیریت مبتنی بر اقتضائات (مدیریت همکاری ها)
4.4. در نظام سازی اجتماعی به جهت مقام تجویز نیازمند تقدم سنجی هستیم:
4.4.1. رتبی
4.4.2. زمانی
4.4.3. علّی
4.5. پس از تقدم سنجی به طراحی نظریه برنامه نظام سازی خرد خواهیم پرداخت.
5. تمدن سازی:
5.1. منظور نظام سازی کلان است.
5.2. تعامل نظام سازی خرد و کلان را تبیین می کند.
«نظریه تغییر و اقدام در نظریه برنامه»
مقدمه
هر اقدام و به طور کلی برنامه ای جهت تحقق غایات خود، نیازمند تمهید مسائلی از قبیل تعیین کلی یا جزئی مسیر حرکت است. از جمله لوازم مسیر، نظریه برنامه است که سیر تحقق غایات را نمایش خواهد داد و مبتنی بر دو نظریه تغییر و اقدام است. نظریه تغییر همان منطق علمی و نظریه اقدام همان منطق عملی است. بدیهی است که نظریه اقدام از نظریه تغییر پیروی می کند. به طور کلی، نظریه تغییر به یک نظریه اجتماعی اطلاق می شود که تحقق یک غایت اجتماعی را توصیف یا تبیین نموده است و نظریه اقدام به سازماندهی عملی این تغییر می پردازد.
